Polikistik over sendromu (PCOS), üreme çağındaki tüm ırk ve etnik kökenlerden kadınları etkileyen bir grup semptom olarak tanımlanır. PCOS, erkeklik hormonlarının aşırı üretiminden ve kadın hormonlarının kıtlığından oluşan testesteron hormonu dengesizliğinin sonucudur. Bu eksiklik, erkeksi hormonların hakim olmasına izin verir ve anormal dönemlere ve aşırı kıllı vücutlara yol açar. PCOS oldukça kalıtsaldır – PCOS’lu annelerden doğan kızların kendilerinin PCOS geliştirme riski 5 kat daha yüksektir. Ancak obezite gibi çevresel faktörler de rol oynar. Ayırt edici olmayan bir klinik tablo nedeniyle PCOS’un teşhis edilmesi zordur. NIH(Ulusal Sağlık Enstitüsü)’ye göre, PKOS tanısı konulabilmesi için her kadının aşağıdaki 3 semptomdan 2’sini göstermesi gerekir:

-Kıllı bir yüze, göğse, göbeğe veya uylukların üst kısmına neden olan aşırı erkek hormonları (androjenler)

-Düzensiz veya olmayan adet döngüleri

-Yumurtalıklarınızda kist olarak bilinen çok sayıda sıvı dolu kese

Ek PCOS belirtileri şunları içerir:

-Çok ağır dönemler ve / veya pelvik ağrı

-Yağlı cilt ve / veya sivilce

-Kilo verme zorluğundan kilo almaya ve obeziteye kadar tüm kilo sorunları

PCOS’lu kadınlar aşırı kilolu veya obez

PCOS’lu kadınlar, glikoz metabolizmasını değiştiren ve androjenlerin fazlalığını etkileyen insülin seviyelerindeki dengesizlik nedeniyle kilo vermede daha fazla güçlük çekerler. Bununla birlikte, yaşam tarzı ve diyet PCOS’lu kadınlarda ön tedavi yöntemidir. Sağlıklı bir kiloya ulaşmak, hangi diyeti izlemeyi seçerseniz seçin, PCOS’ta klinik faydalar sağlar. Bu faydalar arasında dolaşımdaki erkeklik hormonu seviyelerinin iyileştirilmesi ve yumurtlamanın artması yer alır. En son PCOS yönergelerine göre% 30’luk bir enerji açığı (yaklaşık 500 – 750 kcal / gün) ile ağırlıkta önemli bir azalma sağlanabilir.

PCOS Beslenme Önerileri

-Beslenme tedavisinde düşük glisemik indeksli karbonhidrat grupları tercih edilmelidir. ( tam buğday,bulgur,yulaf)
-Lif içeriği yüksek meyve ve sebzeler tercih edilmelidir.
-Doymuş yağlar kısıtlanmalı.
-Bitkisel yağlar tercih edilmeli
-Diyette yeterli Omega-3 alınmalıdır. Haftada en az iki kere balık tüketilmeli omega-3 artmış testesteron seviyesini azaltmaya yardımcı olur.
-Düzenli egzersiz yapılmalı
-Beyaz un ve şeker asitli içecekler ve türevleri tüketilmemeli

Polikistik Over Sendromu (PCOS)

Polikistik Over Sendromu (PCOS), kadınların üreme çağında karşılaştığı yaygın bir hormonal bozukluktur. PCOS, yumurtalıklarda çok sayıda küçük kist oluşması ve hormon seviyelerinde dengesizliklere yol açmasıyla karakterizedir. Bu durum, sadece üreme sağlığını değil, genel sağlık durumunu da etkileyebilir. Bu makalede, PCOS’un belirtileri, nedenleri, teşhis yöntemleri ve tedavi seçeneklerini derinlemesine inceleyeceğiz.

İçindekiler

• Polikistik Over Sendromu Neden Olur?
• PCOS’un Belirtileri
• PCOS Nasıl Teşhis Edilir?
• PCOS Tedavi Edilebilir mi?
• Sıkça Sorulan Sorular

Anahtar Çıkarımlar

• PCOS, hormonal dengesizlikler ve insülin direnci gibi nedenlerle ortaya çıkar.
• Adet düzensizlikleri, aşırı tüylenme ve kilo artışı PCOS’un yaygın belirtilerindendir.
• Teşhis, tıbbi öykü, ultrason ve laboratuvar testleriyle konur.
• Tedavi, yaşam tarzı değişikliklerinden cerrahi müdahalelere kadar geniş bir yelpazeyi kapsar.

Polikistik Over Sendromu Neden Olur?

Polikistik Over Sendromu’nun (PCOS) kesin nedeni tam olarak bilinmemektedir. Ancak, genetik faktörler, insülin direnci ve hormonal dengesizlikler PCOS’un gelişiminde önemli rol oynar.

Genetik Faktörler

Ailede PCOS öyküsü olan kadınların bu duruma yakalanma riski daha yüksektir. Genetik yatkınlık, vücudun hormon üretimini ve düzenlemesini etkileyebilir, bu da PCOS gelişimine katkıda bulunur.

İnsülin Direnci

İnsülin direnci, PCOS’lu kadınların büyük bir kısmında yaygındır. İnsülin, vücudun kan şekerini düzenleyen bir hormondur. İnsülin direnci, vücudun bu hormona yanıt vermesini zorlaştırır, bu da yüksek insülin seviyelerine ve sonuç olarak androjen hormonlarının (erkek tipi hormonlar) artmasına neden olabilir​:contentReference[oaicite:0]{index=0}.

Hormonal Dengesizlikler

PCOS’lu kadınlarda genellikle yüksek seviyelerde androjenler bulunur. Bu hormonal dengesizlikler, adet düzensizliklerine, aşırı tüylenmeye (hirsutizm) ve diğer belirtilere yol açar.

PCOS’un Belirtileri

PCOS’un belirtileri kişiden kişiye değişebilir, ancak aşağıdaki belirtiler en yaygın olanlarıdır:

Adet Düzensizlikleri

PCOS, adet döngüsünde düzensizliklere neden olur. Bazı kadınlar çok seyrek adet görürken, bazıları hiç adet görmeyebilir. Ayrıca, adet dönemleri uzun sürebilir veya aşırı kanama görülebilir.

Yüksek Androjen Seviyeleri

Androjen seviyelerinin yüksek olması, vücutta aşırı tüylenme, sivilce ve saç dökülmesi gibi belirtilere neden olabilir. Bu durum, kadınlarda hem fiziksel hem de psikolojik rahatsızlık yaratabilir.

Polikistik Yumurtalıklar

Ultrason ile yapılan incelemelerde, yumurtalıklarda çok sayıda küçük kist tespit edilebilir. Bu kistler, yumurtaların olgunlaşmasını engeller ve adet düzensizliklerine yol açar​:contentReference[oaicite:1]{index=1}.

İnsülin Direnci

PCOS’lu kadınlarda insülin direnci sıkça görülür. Bu durum, vücudun insülini etkili bir şekilde kullanamaması anlamına gelir ve kilo artışı, özellikle bel çevresinde, yaygın bir belirtidir. İnsülin direnci ayrıca tip 2 diyabet riskini artırır​:contentReference[oaicite:2]{index=2}.

Tablo: PCOS Belirtileri ve Etkileri

PCOS Nasıl Teşhis Edilir?

Polikistik Over Sendromu’nun teşhisi, genellikle birkaç farklı yöntemle yapılır. Bu süreç, doktorun hastanın belirtilerini değerlendirmesi ve çeşitli testler yapmasıyla başlar.

Tıbbi Öykü ve Fiziksel Muayene

PCOS teşhisinde ilk adım, hastanın tıbbi öyküsünün alınması ve fiziksel muayene yapılmasıdır. Doktor, adet düzensizlikleri, kilo artışı, tüylenme ve diğer belirtiler hakkında bilgi alır.

Ultrason

Ultrason, yumurtalıklardaki kistleri görüntülemek için kullanılır. Bu inceleme, yumurtalıkların yapısını ve kistlerin varlığını değerlendirmede önemli bir rol oynar.

Laboratuvar Testleri

Kan testleri, hormon seviyelerini değerlendirmek için yapılır. Özellikle androjen seviyeleri ve insülin direnci testleri, PCOS teşhisinde kritik öneme sahiptir​:contentReference[oaicite:3]{index=3}.

PCOS Tedavi Edilebilir mi?

Polikistik Over Sendromu tamamen tedavi edilemeyebilir, ancak belirtileri yönetilebilir ve komplikasyonlar önlenebilir. Tedavi, bireyin semptomlarına, yaşına ve çocuk sahibi olma planlarına göre uyarlanır.

Yaşam Tarzı Değişiklikleri

PCOS’un yönetiminde ilk adım genellikle yaşam tarzı değişiklikleridir. Sağlıklı bir diyet, düzenli egzersiz ve kilo kontrolü, PCOS belirtilerini hafifletebilir. Düşük glisemik indeksli gıdalar tüketmek ve sağlıklı yağları diyetinize dahil etmek, insülin direncini azaltabilir.

İlaç Tedavisi

PCOS tedavisinde kullanılan ilaçlar şunlardır:

• Doğum Kontrol Hapları: Adet döngüsünü düzenler ve androjen seviyelerini kontrol altına alır.
• Metformin: İnsülin direncini azaltmaya yardımcı olur.
• Ovulasyon İndüksiyon İlaçları: Gebe kalmak isteyen kadınlar için yumurtlamayı teşvik eder​:contentReference[oaicite:4]{index=4}.

Tablo: PCOS Tedavi Seçenekleri

Bu makalede, Polikistik Over Sendromu’nun (PCOS) belirtileri, nedenleri, teşhis yöntemleri ve tedavi seçenekleri hakkında kapsamlı bilgi sunulmuştur. PCOS, doğru yönetim ve tedavi ile kontrol altına alınabilir, ancak bireysel sağlık durumunuza uygun tedavi planı için mutlaka bir doktora danışmalısınız.